Witamina K to bardzo ważny element zdrowia człowieka i niezbędny związek do właściwego działania organizmu. Chociaż jest znana od lat 30 XX wieku, to w ostatnim czasie przeżywa swoją drugą młodość. Dzieje się tak, ze względu na dokładniejsze badanie właściwości jednego z jej rodzajów – witaminy K2.
Odpowiada głównie za krzepnięcie krwi oraz wiązanie wapnia w kościach i innych tkankach. Jej brak może prowadzić do poważnych krwotoków i problemów z gojeniem ran. Wiadomo także, że niedobory witaminy K wpływają na osłabienie kości. To może potencjalnie prowadzić do osteoporozy i zwapnienia tętnic, co zwiększa ryzyko zawału serca.
Witamina K2 odkrycie
Historia witaminy K jest niezwykle ciekawa i wielu naukowców starało się ją dokładniej zbadać, gdy jedyne co było o niej wiadomo to, że istnieje. Wszystko zaczęło się od witaminy A. W 1931 roku myślano o niej, jako o przyczynie problemów z krzepnięciem krwi u człowieka i szczura. Okazało się jednak, że istnieje jeszcze inny składnik biorący udział w procesie krzepnięcia krwi. Nazwano go czynnikiem T, który okazał się być tym samym co witamina K. W związku z tym w latach 30. XX wieku zaczęło utożsamiać czynnik T z witaminą K.
Za odkrywcę witaminy K uznaje się duńskiego chemika Henrika Dam’a. W 1934 prowadził badania, w których podawał kurom paszę bez tłuszczu. Po 2 tygodniach zauważył krwawe wylewy pod skórą, w żołądku i w mięśniach kur. Poprawa zdrowia zwierząt nastąpiła po podaniu leucyny, szpinaku i pomidorów. Uznano więc, że witamina K występuje w zielonych częściach roślin i tym sposobem określono źródła witaminy K1. Witamina K2 została odkryta później przez Edwarda Doys’a. Obaj Panowie w 1943r otrzymali Nagrodę Nobla w kategorii Medycyna za swoją pracę nad witaminą K i jej rolą w ludzkim ciele.
Witamina K1 a K2
W naturze występują dwie witaminy K: K1 i K2. Witamina K1 jest wytwarzana przez rośliny i znajdziemy jej najwięcej w zielonych warzywach takich jak: szpinak, sałata i kapusta. Występuje także: w ogórkach, awokado, brokułach, ziemniakach, rzepie i selerze. Niedobory witaminy K1 mogą powodować anemię, siniaki, krwawienia z nosa i dziąseł, a także obfite krwawienia w trakcie miesiączki. U zwierząt witamina K1 zostaje przekształcona w witaminę K2. Można ją też uzyskać w procesie fermentacji.
Witamina K2 – właściwości
Witamina K2 powstaje w wyniku zamiany witaminy K1 w trzustce, jądrach i ścianach tętnic zwierząt i ludzi. Potem jest gromadzona w tkance tłuszczowej. Może także zostać wytworzona przez niektóre bakterie. Odpowiada lub bierze udział w trzech ważnych procesach w naszym organizmie: krzepnięciu krwi, budowaniu kości i biologi naczyń krwionośnych (tętnice, żyły, naczynia włosowate). Witamina K (zarówno K1 jak i K2) jest szczególnie ważna dla noworodków. Po urodzeniu mają one znacznie niższą krzepliwość krwi, niż osoba dorosła. Deficyt u nowo narodzonych dzieci może prowadzić do ciężkich krwotoków, transfuzji krwi, żółtaczki, uszkodzeń mózgu lub śmierci. Ponadto w mleku matki znajduje się znacznie więcej witaminy K1, niż K2. Sprawia to, że dzieci karmione piersią są w grupie ryzyka.
Witamina K2 jest przenoszona przez krew i rozprowadzana po całym organizmie. Od niedawna wiadomo też, że ma kluczowe znaczenie w regulacji wapnia w ciele w połączeniu z witaminą D3. Jest odpowiedzialna za transport wapnia do tkanki kostnej i wbudowanie go w strukturę kości. Zapobiega w ten sposób odkładaniu się wapnia w naczyniach krwionośnych. Tym samym chroni organizm przed osteopenią (rozmiękaniem kości) i osteoporozą. Oznacza to, że bez niej ani wapń ani witamina D3 nie mogą pełnić swoich funkcji rzetelnie. Zamiast wzmacniać nasze kości, szkodzą nam np. wapń nie przenoszony z naczyń krwionośnych odkłada się w nich zwiększając ryzyko zatorów, miażdżycy i zawału.
Witamina K2 a kości
Witaminę K2 jest bardzo ważna dla kondycji kości. Właściwa dawka witaminy K2 w organizmie chroni kości przed złamaniem, a także chroni przed wapnieniem żył. Jest niezwykle istotnym czynnikiem ryzyka rozwoju osteoporozy. Do niedawna witamina K2 nie była aż tak znana jako czynnik niezbędny do zachowania zdrowia kości. Reputacją wyprzedzały ją wapń i witamina D. Sławę zyskała za sprawą rosnącej sympatii do diet bezmięsnych. Osoby stosujące te dietę, między innymi wegetarianie i weganie, zaczęły przyjmować wapń i witaminę D, aby uniknąć ich niedoboru. Jednak okazało się, że bez witaminy K2 wapń nie wzmacnia naszych kości, a odkłada się w tętnicach. Co więcej, ich zbyt duże ilości bez witaminy K2 zwiększają ryzyko osteoporozy. Witamina K2 jest niezbędna dla zdrowia kości, w tym zębów.
Witamina K2 a serce
Wspomniano już, że witamina K2 pełni kluczową rolę w poprawnej pracy naczyń krwionośnych. Zapobiega także, ich wapnieniu. To oznacza, że w przyszłości jej właściwa ilość w organizmie może chronić nas przed zatorami, nadciśnieniem, a także zawałem.
Występowanie witaminy K2
Najwięcej znajdziemy jej w natto, słynnym japońskim śniadaniu zrobionym ze sfermentowanych nasion soi. Znaczącą ilość witaminy K2 znajdziemy też w gęsiej wątrobie. Jest też obecna w mięsie zwłaszcza w wątrobie i żółtkach jaj. K2 w dużych ilościach jest także w produktach powstałych w wyniku fermentacji np. serach lub twarogu.
Niedobór witaminy K2
Przy bogatej w dobrane produkty diecie, deficyt witaminy K pojawia się rzadko. Jednak picie alkoholu, unikanie mięsa i jaj, zbyt mała ilości zielonych warzyw, zmniejszanie ilości tłuszczu w diecie, odchudzanie, a także niektóre popularne choroby takie jak niewydolność nerek czy wątroby mogą powodować niedobory witaminy K2. Szczególnie narażone są noworodki, osoby cierpiące na choroby wątroby, jelit i problemy żołądkowe, osoby stosujące ścisłe diety i cierpiące na bulimię. Niedawno odkryto, że osoby biorące antybiotyki mogą doświadczać znacznego spadku produkcji witaminy we florze jelitowej. U osób starszych obserwuje się znaczne zmniejszenie ilości witaminy K2.
Konsekwencje jej zbyt niskiego poziomu w organizmie są poważne, chodź nieliczne. Do koronnych należą osteoporoza i ryzyko początku choroby wieńcowej. Ponadto jej zbyt niskie stężenie w ciele zaburza prawidłową gospodarkę wapnia, a także zmniejsza skuteczność działania witaminy D3. Zaradzenie jej niedoborom wydaje się być kluczowe dla naszych kości, zębów, żył, tętnic, naczyń włosowatych.
Przedawkowanie witaminy K2
Witamina K2 jest bardzo bezpieczną substancją. W kontraście do innych witamin nie jest gromadzona w znaczących ilościach w wątrobie, a zalecane dawki są niezwykle szerokie. Dane od 2017 roku pokazują, że nie ma negatywnych skutków przyjmowania witaminy K2 u zdrowych osób. Ludzki organizm bardzo dobrze ją toleruje. Ponadto samą dietą trudno jest przedawkować witaminę K2, bo nie występuje ona w dużych ilościach. Jedynie dla osób biorących leki przeciwzakrzepowe wysokie ilości K2 mogą być toksyczne.
Witamina K2 dawkowanie:
Normy dla przyjmowania witaminy K są zależnie głównie od wieku.
W Polsce normy są niższe, niż w krajach Unii Europejskiej i USA, gdzie zaleca się przyjęcie 75 mikrogramów na dobę. Zaznacza się, że jest to dawka niezbędna do wydolnego działania procesu krzepnięcia krwi. Nie uwzględnia ona ilości zużywanej do innych procesów np. biologii kości.
Normy spożycia to:
- dla niemowląt – 5-8,5 µg,
- dzieci od 1 do 9 roku życia – od 15 µg do 25 µg,
- dla chłopców 10 -15 od 40 µg do 65 µg,
- dla dziewczynek 10-15 od 40 µg do 55 µg,
- mężczyźni – 65 µg,
- dla kobiet – 55 µg.
Przyjmowanie suplementów witaminy K2
Witamina K2 występuje prawie wyłącznie w produktach pochodzenia zwierzęcego. Dostarczanie jej jako suplementu diety będzie sporym ułatwieniem dla osób, które wykluczają takie produkty ze swojej diety. Wyższe dawki zalecane są dla kobiet karmiących piersią, podobnie jak dla osób biorących leki, które obniżają poziom cholesterolu we krwi. Witamina K2 przydatna będzie także dla osób biorących leki przeciwzakrzepowe. Mimo, że to witamina K1 odpowiada za procesy krzepnięcia krwi to takie leki utrudniają jej wchłanianie i produkcję witaminy K2. Również w okresach obniżenia odporności, po kuracji antybiotykami warto zadbać o przywrócenie właściwego poziomu witaminy K2. Podobnie jak w trakcie diet odchudzających.
Cena witaminy K2
Warto sięgnąć po preparaty, które zawierają naturalną formę witaminy K2 – MK7. Na naszej stronie biopunkt.pl znajduje się w cenie 51 zł za 30 porcji lub tańszej wersji 16 zł za 60 tabletek. Na stronie znajdują się też inne warianty, tak aby każdy mógł wybrać dla siebie najlepszą opcję witaminy K2.
